آب درمانی

آنچه لازم است درباره آب درمانی و بازتوانی بدانیم

در سال های اخیر پیشرفت روش های درمانی در همه زمینه های پزشکی باعث شده تا بیماران با عوارض کمتر و کیفیت بالاتری سلامتی خود را به دست آورند. پیشرفت روش های درمانی فیزیوتراپی نیز از این موضوع مستثنی نبوده است. امروزه، استفاده از روش آب درمانی (Hydrotherapy) برای بهبود مشکلات بیماران، باعث شده تا نتایج بهتری از درمان آن ها حاصل شود.

روش آب درمانی علاوه بر اثرات جسمی می تواند بر افزایش نشاط و سلامت روان نیز تاثیرگذار باشد. در این مقاله قصد داریم به بررسی این روش و معایب و مزیت های آن بپردازیم.

روش هیدروتراپی یا آب درمانی به چه روشی گفته می شود؟

هیدروتراپی یا آب درمانی عبارت است از استفاده از آب برای بازتوانی و یا بهبود و درمان دردهای عضلانی. البته از آب درمانی برای درمان برخی مشکلات موقت پوستی مثل سوختگی، آرتروز و یا فیبرومیالژیا (fibromyalgia) هم استفاده می شود. در هر حال، اصلی ترین هدف روش آب درمانی را می توان رفع مشکلات جسمی و روحی بیماران دانست.

بر اساس نوع مشکل و یا بیماری، ممکن است پزشک استفاده از آب سرد و یا گرم را توصیه نماید. در واقع، دما و فشار آب از فاکتورهای بسیار مهمی هستند که باید در روش آب درمانی و توانبخشی به آن ها توجه شود. درمان با آب ممکن است پیچیده یا ساده باشد. به طوری که گاهی با یک حمام آب گرم ساده در منزل قابل انجام است و گاهی باید برای اجرای روش درمانی مناسب، به دنبال یک اتاق سونا مجهز به ابزار و تجهیزات مخصوص باشید.

استخر شنا، وان آب گرم، آبگرم های گردابی از جمله تجهیزاتی هستند که ممکن است افراد به آن ها نیاز پیدا کنند. اینکه کدام مورد برای درمان شخص مناسب است کاملا به تشخیص پزشک و فیزیوتراپیست بستگی خواهد داشت.

روش آب درمانی چه مزایایی دارد؟

استفاده از روش آب درمانی برای بازتوانی بیمار، مزیت های مختلفی می تواند داشته باشد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

دردهای عضلانی را کم می کند

تحقیقات نشان می دهند که استفاده از آب گرم در روش آب درمانی به خوبی می تواند در کنترل دردهای عضلانی اثرگذار باشد. در واقع، گرمای ناشی از آب،

جریان خون را تشدید کرده  و ماهیچه ها را شل می سازد. همین مساله در نهایت منجر به کاهش درد خواهد شد.

به طور خاص، مشکلاتی که به بافت های همبند و یا ساختار اسکلتی-عضلانی بیمار ربط دارند، با روش آب درمانی مخصوصا آبگرم درمانی، تا حد زیادی بهبود پیدا می کنند.

تقویت روحیه و بهبود سلامت روان

اگر تاکنون شنا را تجربه کرده باشید، حتما می دانید که

آب چقدر می تواند در افزایش نشاط تاثیر داشته باشد. روش های آب درمانی هم قادرند تا دقیقا همین حس مثبت را به بیماران القا نمایند. از این رو، روش درمان با آب و بازتوانی،

ضمن بهبود شرایط جسمی افراد، می تواند سلامت روحی آن ها را نیز بازسازی نماید. بیماری هایی نظیر فیبرومیالژیا از جمله اختلالاتی هستند که با آب درمانی به خوبی

کنترل و درمان می شوند.

بهبود آرتروز با استفاده از روش آب درمانی

آرتروز زانو یکی از جمله مشکلاتی است که افراد عمدتا در سنین بالا به آن دچار می شوند. انجام تمرینات مناسب در آب بر اساس تجویز پزشک، از جمله روش های درمانی است

که کنترل درد و بهبود عملکرد زانوها را در پی خواهد داشت. معمولا بازه زمانی برای روش آب درمانی و بازتوانی زانوها حدود هشت هفته تخمین زده می شود.

بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام گرفته است، آرتریت روماتوئید علاوه بر روش های دارویی نیاز به برخی حرکات ورزشی اصلاحی دارد تا بهبود سریع تری حاصل گردد.

از این رو، آب درمانی می تواند یک گزینه درمانی بسیار مناسب برای این موضوع به حساب آید.

تنش عضلانی کمی ایجاد می کند

یکی از مهم ترین و اصلی ترین مزایای روش آب درمانی، اثرات تدریجی این نوع درمان بر روی اندام ها است. در اصل، حرکات ورزشی اصلاحی که شخص آن ها را در آب انجام می دهد،

فشار و تنش بسیار کمی برای وی در پی خواهد داشت. همین مساله باعث می شود تا علاوه بر کمتر شدن دردهای عضلانی،

بیمار برای ادامه روند آب درمانی خود رغبت بیشتری نشان دهد.

به دست آوردن آرامش ذهنی و جسمی

آب به بهبود تنش های جسمی و ذهنی کمک فراوانی می کند. به طور خاص، آب گرم منجر به افزایش گردش خون در ماهیچه ها و دیگر بافت های بدن می گردد.

با افزایش اکسیژن رسانی به نقاط مختلف بدن از جمله مغز، حس آرامش ذهنی و جسمی به خوبی به فرد القا خواهد شد.

هیدروتراپی؛ یک ریکاوری مناسب بعد از تمرینات ورزشی

روش آب درمانی، تنها برای بازتوانی و یا درمان بیماری های عضلانی به کار نمی رود. حت

ی ورزشکاران هم در بسیاری از موارد برای تسکین دردهای عضلانی ناشی از تمرینات سخت، از آن استفاده می کنند. در واقع، این افراد با جابجا شدن بین آب سرد و گرم،

تنش های ناشی از ورزش های سنگین را کاهش داده و آرامش را به بافت های بدن خود بر می گردانند.

آب درمانی؛ کاهش دردهای ناشی از بارداری

بانوان باردار می توانند بر اساس نظر پزشک، از یکی از روش های آب درمانی برای زایمان خود استفاده کنند.

زایمان در آب به خوبی می تواند درد را کنترل کرده و آرامش را به مادر برگرداند.

انواع روش های آب درمانی کدام اند؟

روش های مختلفی برای آب درمانی وجود دارند. این که کدام روش برای یک فرد مناسب است، کاملا به تشخیص و تجویز پزشک یا فیزیوتراپیست بستگی دارد.

در ادامه به برخی از این روش ها اشاره می کنیم.

انجام ورزش در آب

انجام حرکات اصلاحی ورزشی در آب، با اثرات تدریجی بر روی اندام همراه است. برخی از این حرکات باید با استفاده از ابزار مخصوص انجام شوند تا بهترین تاثیر درمانی را داشته باشند.

ورزش در آب باعث می شود تا بدون ایجاد تنش های عضلانی، به تدریج ضربان قلب زیاد شده و ماهیچه ها نیز فعال گردند. عمده این گونه حرکات ورزشی،

برای کسانی مفید است که دچار ضعف های عضلانی هستند و برای بازیابی نیروی جسمانی خود نیاز به تقویت عضلات دارند.

استفاده از حمام آب گرم

روش آب درمانی با استفاده از آب گرم به بهبود وضعیت عضلات کمک شایانی می کند. در بسیاری از موارد ممکن است بر اساس تجویز پزشک یا فیزیوتراپیست

و یا حتی به دلخواه شخص بیمار، برخی مواد مانند روغن های مناسب، نمک و مواد تقویت کننده نیز به آب حمام آب گرم اضافه گردد.

استفاده از حمام سیتز (Sitz Bath)

حمام سیتز نوعی حمام کم عمق است که بنا بر توصیه پزشک می تواند برای درمان گرفتگی ها و یا رفع بیماری بواسیر مفید باشد.

در حمام های کم عمق سیتز از آب سرد یا گرم استفاده می کنند تا اثرات درمانی لازم اعمال گردد.

توانبخشی و رفع درد با در بر گرفتن اندام و فشرده سازی آن ها

یکی از روش های معمولی که برای هیدروتراپی مورد استفاده قرار می گیرد، قرار گرفتن کامل درون آب است. طی این روش،

بدن در آب پنهان شده و با یک مرحله فشرده سازی، درد کاهش پیدا می کند. با توجه به مشکل بیمار، آب داغ، گرم و یا سرد

برای توانبخشی با این روش مناسب خواهد بود.

استفاده از انواع مختلف سونا

حتما می دانید که سونا می تواند به صورت سرد، گرم و مرطوب و یا گرم و خشک باشد. هر کدام از این موارد در جای خود می توانند برای درمان بیماری ها و یا توانبخشی عضلات مفید باشند.

دمای خاصی که برای سونا در نظر گرفته می شود به همراه خشکی و یا رطوبت هوای اتاق سونا قادر است تا درمان بیمار و توانبخشی را سرعت بخشد.

آب درمانی با روش حمام متضاد گرم و سرد

تغییرات پی در پی دمای آب از گرم به سرد، باعث بهبود گردش خون در عضلات بدن شده و همین مساله می تواند تا حد زیادی آرامش جسمی و ذهنی بدن را تامین نماید.

در آب درمانی با روش حمام متضاد، تعدادی روش هیدروتراپی با آب گرم و سرد به صورت متوالی انجام می شود تا به مرور، بهبودی حاصل گردد.

درمان آبی به روش غوطه وری در آب

غوطه ور شدن در آب نیز یکی دیگر از روش های رایج هیدروتراپی به حساب می آید. با توجه به نوع مشکل بیمار و بنا بر تشخیص پزشک و یا فیزیوتراپیست،

یکی از روش های زیر برای این نوع درمان تجویز می گردد:

• حمام گرم
• حمام خنک
• فرو رفتن در آب سرد
• حمام سیتز
• استفاده از وان آب گرم همراه با ماساژ
• حمام گردابی

جمع بندی

درمان و توانبخشی افراد ناتوان برای بازگرداندن آن ها به زندگی روزمره، یکی از اهداف مهم درمان های فیزیوتراپی است.

آب درمانی از جمله روش هایی است که با تاثیر تدریجی و پیوسته بر عضلات، فرد را به سلامت جسمی و روحی نزدیک می کند.

با توجه به نوع تشخیص پزشک، حمام های آب گرم و سرد، سونای خشک و یا مرطوب، حمام های گردابی و یا حتی فرو رفتن در آب با دماهای مختلف می تواند

دردها را تسکین داده و آرامش ذهنی را برای بیمار در پی داشته باشد.

بدون شک انتخاب یک پزشک ماهر و مراجعه به یک مرکز فیزیوتراپی و توانبخشی معتبر نقش بسزایی در درمان و بازیابی توانایی های بیمار خواهد داشت.

بهترین فیزیوتراپی و آب درمانی اصفهان با مجهزترین امکانات روز دنیا با فیزیوتراپی ایرانیان همراه باشید